Türkiye Büyük Millet Meclisi çeşitli ülkelerdeki iklim değişikliğine ilişkin kanunları inceledi
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı, TBMM’nin yeni yasa yılında gündem maddeleri arasında yer alması beklenen iklim değişikliğine ilişkin yasal düzenlemenin Almanya, Avustralya, İngiltere başta olmak üzere Avrupa ve çeşitli ülkelerde çalışmalarını sürdürüyor. , Finlandiya, Fransa, Güney Kore, Hollanda, Kolombiya, Portekiz ve Şili. Birlik ülkelerindeki örnekleri inceledi.
Araştırmaya göre iklim değişikliğini ayrı bir düzenleme olarak ele alan ülkeler varken, çevre koruma, enerji, sanayi ve yeşil büyüme alanlarını düzenleyen çeşitli kanunlarda bu konuya yer veren ülkeler de var.
İklim değişikliği konusunu kapsamlı, ayrıntılı ve sistematik bir şekilde bağımsız bir yasayla düzenleyen ülkelerin hedefi; İklim değişikliğini çok önemli bir sorun olarak gördükleri, önlem alma kararlılıklarını dile getirdikleri ve bu konuda uluslararası işbirliğine başvurdukları görülüyor.
Ülkelerin çoğunluğu iklim yasalarında doğrudan, açık, niceliksel ve uzun vadeli hedefler koyuyor. Sera gazı emisyon azaltım hedeflerine yönelik yıl ve oran ölçümlerinde genel olarak Paris Anlaşması dikkate alınıyor. Pek çok ülkenin kanunları net sıfır emisyon hedeflerini veya buna yaklaşan emisyon azaltımlarını içermektedir.
Ayrı, bağımsız, bilimsel ve ihtisas kurulunun kurulması kanunlarda yer alan önemli bir konu olarak çalışmada yer almaktadır.
Söz konusu kanunlar arasında hükümetin, doğrudan ilgili bakanlığın veya bağımsız konseyin periyodik olarak iklim değişikliği politikasının çeşitli yönlerine ilişkin raporlar hazırlaması, bu raporları yürütme ve parlamentoya sunması ve kamuoyuna açıklamasına ilişkin kararlar yer alıyor.
Öte yandan, ulusal parlamentolara açıkça iklim politikasını denetleme rolü veriliyor.
Almanya’da yıllık emisyon bütçelerinin aşılması durumunda acil eylem programı hazırlanıyor
Almanya’da Federal İklim Koruma Yasası, dünya çapında iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek için küresel ortalama sıcaklık artışının sanayi öncesi seviyenin 2 santigrat derece altında tutulması ve mümkünse 1,5 santigrat derece ile sınırlandırılması zorunluluğunu vurguluyor. Paris Anlaşması uyarınca.
2021 yılında kanunda yapılan değişiklikle hedef büyütülecek ve sera gazı emisyonları kademeli olarak 1990’daki seviyelere göre 2030 yılına kadar en az yüzde 65, 2040 yılına kadar en az yüzde 88 oranında net sera gazı düzeyine indirilecek. 2045 yılına kadar nötr noktaya, 2050’den sonra ise net sera gazı nötr noktasına indirilecek. Sera gazı emisyonlarının bu seviyeye ulaşacağı öngörülüyor.
Kanunda, yıllık emisyon bütçelerinin aşılması durumunda hazırlanacak acil eylem programı düzenleniyor.
Emisyon bilgilerinin, bir raporlama yılında bir daire için izin verilen yıllık emisyon bütçesinin aşıldığını göstermesi durumunda, emisyon verilerini değerlendiren İklim Değişikliği Uzman Kurulu’nun çalışmasını takip eden 3 ay içerisinde ilgili bakanlık, ilgili şube için acil eylem programı sunacak. ; bu programın önümüzdeki yıllarda yıllık sektörel emisyon bütçelerine uyum sağlayacağını; Federal hükümetin ilgili bölümde veya diğer bölümlerde alınması gereken tedbirleri veya bölümler arası tedbirleri görüşeceği ve bu tedbirleri en kısa sürede alacağı söyleniyor.
Kanunda, Federal Hükümet’in, İklim Eylem Planı’nın her güncellemesinden sonra bir iklim eylem programı benimseyeceği ve hedeflere ulaşılamaması durumunda mevcut iklim eylem programının tedbirleri içerecek şekilde güncelleneceği belirtiliyor.
Öte yandan yasada, sektörel sorumluluklara sahip federal bakanlıkların, İklim Eylem Planı’nın güncellenmesini takip eden altı ay içinde ilgili bakanlıklarda gerekli ek sera gazı azaltımlarını sağlamak için uygun tedbirleri önermesi gerektiği de öngörülüyor.
Hükümet yıllık iklim eylem raporu hazırlayacak
Kanuna göre hükümet, acil eylem programlarının uygulanmasındaki ilerleme hakkında bilgi sağlayan ve beklenen sera gazı azaltım etkilerine ilişkin tahminleri de içeren, parlamentoya iletilmek üzere yıllık bir iklim eylem raporu hazırlayacak. Rapor, ilki 2024’te olmak üzere iki yılda bir hazırlanacak.
Kanuna göre hükümet, yıllık emisyon bütçelerini değiştirmeden veya belirlemeden, İklim Eylem Planı’nı güncellemeden ve iklim eylem programlarını kabul etmeden önce sera gazlarının azaltılmasına ilişkin temel varsayımlar konusunda İklim Değişikliği Uzmanlar Kurulu’nun görüşünü alacak.
Kanunda, federasyonun 2030 yılına kadar kamu yönetimini iklim nötr bir şekilde yapılandırmayı hedefleyeceği ve bu hedefe ulaşmak için federal otorite ve kurumların uyması gereken önlemlerin en geç 2023 yılında ve her beş yılda bir belirleneceği belirtiliyor. bundan sonra.
Avrupa Birliği’nden 2040 hedefi
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birliği Konseyi tarafından kabul edilen Avrupa İklim Kanunu’nda, Birlik içindeki emisyonların en geç 2050 yılına kadar sıfıra indirilmesi ve sonrasında negatif emisyonlara ulaşılması hedeflendiği belirtiliyor.
Kanunda, 2009 yılında kurulan Avrupa İklim Değişikliği Bilimsel Uygulama Konseyi’nin bağımsız bir bilimsel ve teknik bilgi ve uygulama komitesi olarak görev yapacağı belirtiliyor. Paris Anlaşması ve bu Kanundan kaynaklanan taahhütler ışığında, Konseye iklim amaçlı bilimsel raporlar hazırlamak ve sunmak, farkındalık yaratmak ve uluslararası bilimsel çalışmaları izlemek üzere görevler verilmiştir.
Öte yandan üye ülkelerin kendi ulusal bilimsel referans konseylerini kurmaları tavsiye edilmektedir.
Kanunda, iklime zarar vermemek amacıyla emisyon değerlerinin 2030 yılına kadar 1990 değerlerinin yüzde 55’ine düşürüleceği belirtiliyor ve birlik kurumları ile üye devletlerden emisyon azaltımına hızla öncelik vermeleri isteniyor.
2030 yılına kadar ortadan kaldırılacak net emisyon miktarı 225 milyon tonla sınırlıdır.
Birlik 2040 hedefini belirleyecek. Bu hedef, Paris Anlaşması’nın ilk küresel gözden geçirmesinden (2023) sonraki 6 ay içinde hazırlanacak.
Avustralya’da parlamentoya sunulan yıllık iklim değişikliği beyanı
Avustralya’daki İklim Değişikliği Yasası’na göre Avustralya, net sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 2005 seviyelerinin yüzde 43 altına, 2050 yılına kadar da sıfıra indirecek.
Kanun, İklim Değişikliği Bakanı’nın yıllık bir iklim değişikliği beyanı hazırlayarak parlamentonun her iki kanadına sunmasını şart koşuyor.
Birleşik Krallık’ta karbon bütçeleme sistemi
Bağımsız iklim mevzuatının ilk örneklerinden biri olan 26 Kasım 2008 tarihli İklim Değişikliği Yasası, Birleşik Krallık’ın sera gazı emisyonlarını azaltma ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlamaya yönelik adımlar atma yönündeki uzun vadeli hedeflerine ulaşması için bir çerçeve oluşturuyor. .
Karbon yönetimini iyileştirmek, düşük karbonlu ekonomiye geçişi sağlamak ve düşük karbonlu ürünlere yatırımı teşvik etmek amacıyla orta ve uzun vadeli hedefler belirleyen yasa, ekonomik açıdan güvenli bir emisyon azaltım stratejisi çiziyor.
Kanunda 1990 yılı esas alınarak 2050 yılına kadar sera gazı emisyonlarının en az yüzde 80 azaltılması hedeflenirken, 2019 yılında yapılan değişiklikle bu oran yüzde 100’e çıkarılarak net sıfır emisyon hedefine ulaşıldı.
Kanun, belirli bir süre boyunca toplam emisyon miktarını sınırlayan bir karbon bütçeleme sistemi getirmektedir. Dışişleri bakanı, karbon bütçesini parlamentoya sunmadan önce İklim Değişikliği Komitesi’nin tavsiyelerini ve diğer ulusal yetkililerin beyanlarını almak zorundadır.
İlgili devlet bakanının iklim değişikliğinin etkilerine ilişkin raporu beş yılı aşmayan sürelerle meclise sunması gerekiyor.
Kanun ayrıca hükümetin sera gazı emisyonlarına ilişkin yıllık bir rapor sunmasını da gerektiriyor.
İklim Değişikliği Komitesi yıllık olarak parlamentoya rapor vermekten sorumludur.
Kanun, iklim değişikliğiyle ilgili tüm konularda tavsiyelerde bulunmak üzere yeni bir bağımsız organ olan İklim Değişikliği Komitesi’ni oluşturuyor. Kanuna göre bu komite, 2050 hedefinin adımları, uluslararası havacılık ve uluslararası denizcilikten kaynaklanan karbon bütçeleri ve emisyon düzeyi ve ekonominin geri kalanının ticaret planları konusunda ne kadar çaba göstermesi gerektiği konusunda önerilerde bulunmakla görevli. ve ilerleme konusunda her yıl parlamentoya rapor sunmak. .
Grantham İklim Değişikliği ve Çevre Araştırma Enstitüsü tarafından hazırlanan ve 1 Nisan 2018’de yayınlanan “Birleşik Krallık İklim Değişikliği Yasasının On Yılı” başlıklı raporda, Birleşik Krallık’ta özellikle enerji sektöründe emisyonlar azalırken büyümenin devam ettiği belirtiliyor. Kanunun uygulamaya geçmesi ve piyasada karbon bütçelerinin işlemesi ile birlikte azalmaktadır.
Raporda, İklim Değişikliği Yasası’nın iklim eylemini ilerletmede etkili olduğu ancak Birleşik Krallık’ın uluslararası iklim yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için yasanın yeniden düzenlenmesi gerektiği değerlendiriliyor.
Fransa İklim Yüksek Konseyi
Fransa’da İklim Değişikliğine Karşı Çabaların ve Etkilerine Karşı Dayanıklılığın Güçlendirilmesi Hakkında Kanun oldukça kapsamlı olup tüketim, çalışma ve üretim, ulaşım, barınma, gıda güvenliği, çevre ve iklimin yasal korumasının güçlendirilmesi ve çevre izleme konularına odaklanmaktadır.
Başta fosil yakıtlar ve yüksek kirlilik yaratan araçlar olmak üzere, iklim üzerinde güçlü etkisi olan ürün ve hizmetlerin tanıtımına belirli koşullar getiriliyor. Bu kapsamda, 1 Mart 2022 tarihinden itibaren araç üreticilerinin, araçlarının karbondioksit emisyon sınıfını reklamlarında göstermeleri gerekecek.
Ulaşımla ilgili tedbirler arasında;
Nüfusu 150 binin üzerinde olan şehir veya metropol alanların 31 Aralık 2024 tarihine kadar düşük emisyonlu hareketlilik bölgesi oluşturma zorunluluğu,
Yolculuğun ulusal demiryolu ağı üzerinden kesintisiz olarak ve günde 2 saat 30 dakikadan az süren birden fazla aktarmayla sağlanabildiği durumlarda, tıpkı sınırda olduğu gibi, Fransa topraklarında iç sınır uçuşlarının da yasaklanması,
Bu, bölgelerin 2024’ten itibaren yol çevre vergisi oluşturmasına izin verilmesini de içeriyor.
İklim Yüksek Konseyi bağımsız bir organ olarak örgütleniyor; Yıllık olarak, sera gazı emisyonlarının ve karbon ayak izinin azaltılması, karbon bütçeleri ve stratejisi, karbon yutaklarının geliştirilmesi, bütçe ve vergi kararları, kamu politikalarının sosyoekonomik etkileri de dahil olmak üzere iklim değişikliğine uyum sağlanmasına karar verilen politika ve önlemlerin uygulanması ve etkinliği Eğitim ve istihdam konusunda. Çevresel etki ve biyolojik çeşitlilik de dahil olmak üzere çevresel etki konularına ilişkin bir rapor hazırlayarak Başbakana ve parlamentoya sunmaktan sorumludur.
Güney Kore’de İklim Eylem Fonu
Güney Kore’deki İklim Krizine Yanıt için Karbon Nötr Yeşil Büyüme Yasası, iklim kriziyle mücadelede merkezi devletin, yerel yönetimlerin, kamu kurumlarının, şirketlerin ve vatandaşların sorumluluklarını sıralıyor.
Kanunda 2050 yılına kadar karbon nötr bir toplum hedefinden bahsediliyor ve 2030 yılına kadar gaz emisyonlarının yüzde 35 veya daha fazla azaltılması gerektiği ve bunun için yıllık sera gazı azaltım hedefi belirleneceği belirtiliyor.
2050 Karbon Nötr Yeşil Büyüme Kurulu kanunla oluşturulmuştur. Kurulun yeşil büyüme stratejisi ve karbon nötr hedefine yönelik plan ve politikalar oluşturacağı belirtiliyor. Yönetim Kurulu Lideri, yıllık ve orta-uzun vadeli hedeflerin uygulanmasının izlenmesinden sorumludur.
İklim Eylem Fonu kanunla kurulmuştur. Bu fon, devlet katkısının yanı sıra bireylerin bağış ve katkıları, diğer fonlardan yapılan transferler, borçlanma ve emisyon izinlerine ilişkin vergiler gibi kaynaklardan oluşmaktadır. Fonun yönetimi Strateji ve Maliye Bakanlığı’nın sorumluluğundadır.
Kolombiya’da İklim Değişikliği İdaresi Yasası ile kurulan Ulusal İklim Değişikliği Sistemi; Organize bir şekilde uygulanan politikalar, düzenlemeler, süreçler, devlet ve özel kuruluşlar, kaynaklar, planlar, stratejiler, araçlar, mekanizmalar ve bilgiler sistemini ifade eder. Sektörlerarası İklim Değişikliği Komitesi, Ulusal İklim Değişikliği Sisteminin koordinasyonundan sorumludur.
Grantham İklim Değişikliği ve Çevre Araştırma Enstitüsü tarafından hazırlanan “İklim Değişikliğinde Yasama ve Yargı Süreçlerinde Küresel Eğilimler: 2018 Durum Raporu”na göre, iklim değişikliğine imza atan ülkelerin ve tüm ülkelerin iklim yasalarında ve politika belgelerinde artış var. Paris Anlaşmasını imzalayan veya onaylayan ülkelerin iklim değişikliğine ilişkin en az bir belgesi var. Ulusal bir yasa veya politika belgesine sahip olması.
Raporda, dünya çapında 1.500’den fazla ulusal iklim değişikliği yasası ve resmi politika belgesinin bulunduğu belirtiliyor.
